Το ημερολόγιο έδειχνε 6 Μαρτίου 1910 όταν έπεσαν οι πρώτοι νεκροί στο Κιλελέρ σηματοδοτώντας μια τομή στην ιστορία του αγροτικού κινήματος στην Ελλάδα. Τούτες τις μέρες που ζωντανεύει στη μνήμη η πρώτη αγροτική εξέγερση, οι πολιτικές συνθήκες εντός των οποίων πραγματοποιήθηκε και οι εξελίξεις που την ακολούθησαν γεννούν χρήσιμα συμπεράσματα που οπλίζουν το λαό με θάρρος και συνείδηση για τους αναγκαίους αγώνες στο σήμερα.

Η εξέγερση του Κιλελέρ, δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Ήταν το αποτέλεσμα ανεπίλυτων αντιθέσεων στην Ελλάδα ήδη από την επανάσταση του 1821. Παρά το γεγονός ότι η «παλιά Ελλάδα» είχε απελευθερωθεί σχεδόν 90 χρόνια πριν και η προσάρτηση της Θεσσαλίας είχε πραγματοποιηθεί πάνω από 25 χρόνια πριν, το καθεστώς ιδιοκτησίας καλλιέργειας της γης (τσιφλίκια) στην πλειοψηφία των απελευθερωμένων περιοχών δεν είχε διαφοροποιηθεί σε σχέση με την Τουρκοκρατία και η μεγάλη πλειοψηφία του αγροτικού πληθυσμού ζούσε σε άθλιες συνθήκες.

Το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα, δηλαδή η απαλλοτρίωση των τούρκικων τσιφλικιών και το μοίρασμα τους στους αγρότες, δεν λύθηκε με την επανάσταση του 1821, παρά σχεδόν έναν αιώνα μετά. Από τις απαρχές του ελληνικού κράτους, μέχρι και την προσάρτηση της Θεσσαλίας, παρά την απαίτηση των αγωνιστών και των αγροτών, οι μεγάλες ιδιοκτησίες των Τούρκων μπέηδων και αγάδων, πέρασαν στην ιδιοκτησία του ελληνικού Δημοσίου. Οι έλληνες τσιφλικάδες που διαδέχτηκαν τους Τούρκους, αντιμετώπισαν τους αγρότες ως δουλοπάροικους, καταληστεύοντας τον με τους φόρους και καταδικάζοντας τον στην πείνα.

Το κατεστραμμένο οικονομικά ελληνικό κράτος στα πρώτα χρόνια βασιλείας του Όθωνα, μέσα από εικονικές δημοπρασίες εξυπηρετεί τα συμφέροντα των Ελλήνων κοτζαμπάσηδων και συντελεί μέσα από το νομοθετικό πλαίσιο στην αρπαγή από αυτούς των καλύτερων εθνικών γαιών. Πρόκειται για την περίοδο των πρώτων εξεγέρσεων, κυρίως από τη μάζα των πολεμιστών του ’21, ο αγροτικός κόσμος όμως δεν έχει αναπτύξει πλήρη συνείδηση. Το αποτέλεσμα είναι όσοι σηκώνουν κεφάλι να γίνονται κλέφτες στα βουνά ή να αντιμετωπίζουν τις διώξεις και τις φυλακές.

Μέχρι και το 1871 η μεγάλη πλειοψηφία της γης είναι είτε στα χέρια των Ελλήνων τσιφλικάδων, είτε ακαλλιέργητη στην ιδιοκτησία του ελληνικού κράτους. Σε συνθήκες οξύτατης κρίσης διεθνώς, το 1881 η προσάρτηση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα, δεν σήμανε καμία διαφορά στον τρόπο ζωής των κολίγων της Θεσσαλίας. Η γη άλλαξε χέρια από τον Τούρκο δυνάστη στον Έλληνα, ο οποίος είχε στο πλευρό του τον ελληνικό στρατό (ο οποίος είχε εντολή να προστατεύσει πάση θυσία τους μεγαλοϊδιοκτήτες) και τρομοκρατικές οργανώσεις αποτελούμενες από λήσταρχους και κλέφτες Αρβανίτες. Οι λίγοι οπλισμένοι κολίγοι που σήκωσαν ανάστημα, είχαν να αντιμετωπίσουν εκ νέου τις διώξεις και τις φυλακές. Στις τότε κοινωνικοικονομικές συνθήκες η ελληνική οικονομία βασίζεται στο εμπόριο και τη ναυτιλία και οι αγρότες αντιμετωπίζονται ως υποζύγιο. Οι αγρότες της περιόδου είχαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Οι έλληνες τσιφλικάδες που άρπαξαν τα τσιφλίκια με τις ευλογίες του ελληνικού κράτους, ήταν στην πλειοψηφία τους έλληνες έμποροι του εξωτερικού, οικογένειες όπως ο Μπενάκης και ο Σλήμαν, που αντιμετώπισαν τους ακτήμονες κολίγους ως επιχειρηματίες και πέρα από τις άθλιες συνθήκες ζωής που επέβαλαν, τους έπνιξαν στους φόρους.

Η ελληνική αστική τάξη εντός και εκτός, υπερασπιζόμενη τα συμφέροντα των συμμάχων της, έχει τα μάτια στραμμένα στα παράλια της Μεσογείου, προετοιμάζοντας την υλοποίηση της Μεγάλης Ιδέας. Στη συγκυρία όπου επικρατούσε ακόμα κατά πλειοψηφία ο προκαπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, ο Χαρίλαος Τρικούπης ως εκφραστής του βιομηχανικού κεφαλαίου, ιδρύει την σιδηροδρομική γραμμή με διττό στόχο: αφενός σε μια προσπάθεια τόνωσης της εσωτερικής κατανάλωσης, αφετέρου στην έμμεση ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας. Υπό αυτό το πρίσμα οι παραχωρήσεις μερικών εκτάσεων με πολύ χαμηλό τίμημα μέρους της γης, σε καμία περίπτωση δεν είχε στο κέντρο της τα αιτήματα του αγροτικού πληθυσμού και την καλυτέρευση των όρων διαβίωσής του.

Επομένως στις αρχές του 1900 η πλειοψηφία του αγροτικού πληθυσμού στην Ελλάδα, αποτελείται από ακτήμονες ή μικροϊδιοκτήτες οι οποίοι ζουν σε άθλιες συνθήκες. Η αγροτική ιδέα, η απαλλοτρίωση δηλαδή των τσιφλικιών και το μοίρασμα τους στους ακτήμονες, αρχίζει και διαδίδεται με πρωτεργάτη το Μαρίνο Αντύπα, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της συνείδησης του αγροτικού πληθυσμού. Η δολοφονία του Μαρίνου Αντύπα το 1907, σε συνδυασμό με την απήχηση του κινήματος του Γουδιού το 1909, απέναντι στα παλιά τζάκια (κοτζαμπάσηδες) και τη φεουδαρχία, συνεπάγονται την ανάπτυξη του αγροτικού κινήματος. Οι αγρότες οργανώνονται για πρώτη φορά σε αγροτικούς συλλόγους και πραγματοποιείται το πρώτο παναγροτικό συλλαλητήριο στα τέλη του 1909, προάγγελος της εξέγερσης του Κιλελέρ.

Οι πρώτοι αγροτικοί σύλλογοι που ιδρύονται στην Καρδίτσα, τα Τρίκαλα και τη Λάρισα οργανώνουν μαζικές κινητοποιήσεις και συλλαλητήρια στις μεγάλες πόλεις. Η ατμόσφαιρα είναι ανήσυχη. Οι αγρότες έχουν αρχίσει να αποκτούν συνείδηση και πλέον αποφασίζουν να δράσουν όλοι μαζί για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους. Το πρώτο μήνυμα ήρθε από τους αγρότες των Ορφανών την 1^η Μάρτη του 1910, όπου 400 κολιγάδες οπλισμένοι σταμάτησαν το τρένο του Λαρισαϊκού απειλώντας πως αν δεν γίνουν απαλλοτριώσεις θα χαλάσουν τη γραμμή. Οι αθηναϊκές εφημερίδες έκαναν λόγο για «αναρχικά κρούσματα» στο Θεσσαλικό κάμπο ενώ ήδη από τις πρώτες μέρες ο αστικός Τύπος άρχισε να εκτοξεύει απειλές απέναντι στους αγωνιζόμενους αγρότες.

Στις 6 Μάρτη του 1910 οι αγρότες ξεσηκώνονται. Οργανώνουν πανθεσσαλικό συλλαλητήριο στη Λάρισα με αφορμή τη συζήτηση στη Βουλή του Αγροτικού Νομοσχεδίου. Από το πρωί άρχισαν να συγκεντρώνοντα οι αγρότες από τα γύρω χωριά. Ενώ η αγροτιά πλήθαινε πλάι της οι περιπολίες του στρατού και το ιππικό πηγαινοερχόταν από τη μια μεριά στην άλλη.

Από το Κιλελέρ άρχισαν να κατεβαίνουν περίπου 200 αγρότες προς τη Λάρισα άοπλοι ζητωκραυγάζοντας και τραγουδώντας. Με την άφιξη του τρένου από το Βόλο, οι κολίγοι θέλησαν να ανέβουν για να πάνε στη Λάρισα μα αποφάσισαν να μη βγάλουν εισιτήριο. «Τόσο καιρό μας εκμεταλλεύεται και μας γδύνει η Εταιρία φώναξαν, τώρα όμως απαιτούμε να μας πάει δωρεάν στη Λάρισα». Ο διευθυντής των θεσσαλικών σιδηροδρομικών γραμμών, Α. Πολίτης, που έτυχε να βρίσκεται στο τρένο, διατάζει τους σιδηροδρομικούς να τους κατεβάσουν από το τρένο. Οι κολίγοι, βλέποντας πως υπήρχε στρατός στο τρένο, κατέβηκαν, αλλά ο Πολίτης τους έβριζε. Οργισμένοι, άρχισαν να διαμαρτύρονται και να πετροβολούν την αμαξοστοιχία, σπάζοντας μερικά τζάμια των βαγονιών.

Ένα χιλιόμετρο πιο κάτω όμως, η αμαξοστοιχία έρχεται αντιμέτωπη με μια ομάδα 800 αγροτών οι οποίοι κυματίζουν κόκκινες σημαίες και φωνάζοντας συνθήματα για τις απαλλοτριώσεις επιχειρούν να ανέβουν στο τρένο. Ο Πολίτης διατάζει το στρατό να επέμβει επιβάλλοντας την «τάξη», και ο αξιωματικός που βρίσκεται στο βαγόνι διατάζει τους φαντάρους να πυροβολήσουν. Οι αγρότες ωστόσο δεν τρομοκρατούνται αλλά όντας πλέον περίπου 1000 αρχίζουν να πετροβολούν το τρένο, ώσπου μερικοί στρατιώτες αρχίζουν να χτυπάνε στο ψαχνό και 2 αγρότες – ο Αθ. Νταφούλης και ο Αθ. Μπόκας - πέφτουν νεκροί. Ήταν οι πρώτοι νεκροί της αγροτικής εξέγερσης που το αίμα τους πότισε το θεσσαλικό κάμπο, ενώ το τρένο έφευγε προς τη Λάρισα μέσα στους πυροβολισμούς.

Το τρένο μέσα στις ομοβροντίες, συνεχίζει προς τη Λάρισα, έως ότου στο σταθμό Τσουλάρ έρχεται πάλι ενώπιον ενός πλήθους αγροτών που ξεκινούν να το πετροβολούν. Ο στρατός πυροβολεί ξανά στο ψαχνό και σκοτώνει τον Στ. Ακριβούση ενώ ο Μπατάλας πληγώνεται βαριά και άλλοι 15 τουλάχιστον κολίγοι τραυματίζονται.

Τα γεγονότα γίνονται γρήγορα γνωστά στη Λάρισα όπου ήταν συγκεντρωμένο το πλήθος των αγροτών και αρχίζει ένα κύμα διαμαρτυρίας που βροντοφωνάζει «Κάτω οι τσιφλικάδες!», «Ζήτω το δίκιο μας» ενώ παράλληλα ο στρατός διατάζει το πλήθος να διαλυθεί αλλά οι αγρότες δεν τρομοκρατούνται. Ο υπίλαρχος Χρύσης φωνάζει Πυρ και ο αγρότης Αποστ. Μπάνταρης πέφτει νεκρός ενώ τραυματίζονται ακόμα ο Γκολέμας και ο Καραμπέρης. Οι αγρότες σπάνε την γραμμή, κατευθύνονται προς την πλατεία, ενώ ο πετροπόλεμος και οι πυροβολισμοί δίνουν και παίρνουν. Στη μάχη εμπλέκεται και το ιππικό που πυροβολεί με τα πιστόλια του και δίνει εντολή να χτυπήσουν τους αγρότες στο ψαχνό. Τα θύματα θα ήταν πολλά περισσότερα αν μέσα στο λόχο του μηχανικού δεν ήταν και μερικοί υπαξιωματικοί από το Βόλο και τον Πειραιά που ορμήνεψαν στους φαντάρους να χτυπάνε στον αέρα : « Μη παιδιά χτυπάτε στο κρέας, είναι αδέρφια μας».

Μετά από λίγη ώρα οι αξιωματικοί βλέποντας τα σκούρα αναγκάστηκαν να διατάξουν το στρατό να σταματήσει να πυροβολεί, αλλά οι αγρότες είχαν ήδη βγει νικητές. Όχι μόνο γιατί υπό την πίεση της εξέγερσης τους αναδείχθηκε το αγροτικό ζήτημα και αρκετά χρόνια μετά οι απαλλοτριώσεις θα γινόταν πράξη αλλά και γιατί κατόρθωσαν με το απαράμιλλο θάρρος τους και την οργάνωση τους παρ’ όλο που δεν είχαν οπλισμό να τα βάλουν με τους τσιφλικάδες και το κράτος τους και να τους κάνουν να υποχωρήσουν.

Την ίδια μέρα εγκρίθηκε ψήφισμα που στάλθηκε τηλεγραφικώς στην κυβέρνηση και τη Βουλή και ζητούσε α) τις απαλλοτριώσεις των τσιφλικιών και τη διανομή των Ζαππείων κτημάτων, β) την ενίσχυση του γεωργικού ταμείου μέσω της κατάργησης του φόρου που επιβλήθηκε από το Χαρίλαο Τρικούπη το 1880 και ο οποίος φορολογούσε τον αριθμό των ζώων που χρησιμοποιούνταν από τους αγρότες για τις αγροτικές εργασίες χωρίς καμία ουσιαστική επιβάρυνση για τους γαιοκτήμονες και μέσω άλλων λύσεων (μείωση της φορολογίας, διαγραφή των χρεών) και γ) την καταδίκη της άδικης επίθεσης εναντίον των άμαχων αγωνιζόμενων αγροτών.

Μετά το μακελειό της 6ης Μάρτη του 1910 η κυβέρνηση του Στ. Δραγούμη οργάνωσε δίκες κατά των αγροτών. Η μία δίκη για τα αιματηρά γεγονότα στο Κιλελέρ , το Τσουλάρ και τη Λάρισα – με κατηγορούμενους 25 αγρότες και αγροτιστές – έγινε στη Λαμία. Η δεύτερη με κατηγορούμενους 35 αγρότες και αγροτιστές για το συλλαλητήριο της 27ης Φλεβάρη στην Καρδίτσα έγινε στο κακουργιοδικείο της Χαλκίδας. Οι κατηγορούμενοι, όμως, αγρότες αθωώθηκαν..

Η περίοδος μετά την εξέγερση, χαρακτηρίζεται από τη συμμετοχή της χώρας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Βενιζέλος, παρότι το 1911 εμφανίζεται ως προστάτης των κολίγων, επί της ουσίας εκφράζει την αστική τάξη, η οποία προσδοκά την πολιτική μεταβολή, αλλά για να καταλάβει οριστικά την πολιτική εξουσία χρειάζεται τη συναίνεση της αγροτιάς και της εργατικής τάξης. Μέχρι τη συμμετοχή στον πόλεμο μέρος του εμποροβιομηχανικού κεφαλαίου επιδιώκει μέρος της απαλλοτρίωσης (με αποζημίωση στους τσιφλικάδες) για να ανοίξει ένα νέο καταναλωτικό πεδίο. Έρχεται σε σύγκρουση με την τσιφλικάδικη αντίδραση και το Πατριαρχείο επομένως η κυβέρνηση Βενιζέλου δεν προχωρά στις απαλλοτριώσεις.

Παρά τις κάλπικες υποσχέσεις του Βενιζέλου και τη διαρκή αναβλητικότητα, ο αγώνας των αγροτών του Κιλελέρ δεν πήγε χαμένος. Το αγροτικό κίνημα μετά το Κιλελέρ φούντωσε σε όλη την Ελλάδα και λίγα χρόνια αργότερα ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να δημοσιεύσει τέσσερα διατάγματα (2466, 2467, 2469 και 2470) για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών. Ο νόμος αυτός, οποίος στην ουσία του παρέμενε αντιδραστικός και αντι-αγροτικός τροποποιήθηκε με τον ψηφισθέντα νόμο 2052 του 1919 υπό την πίεση των αγροτών Θεσσαλίας, Πελοποννήσου και Μακεδονίας, το οποίο διαδέχθηκε νέος αγροτικός νόμος υπό την κυβέρνηση Γούναρη. Οι αγροτικές μεταρρυθμίσεις της περιόδου χαρακτηρίστηκαν από αντιδραστικές αγκυλώσεις στο εσωτερικό τους (βλ. υπέρμετρες προϋποθέσεις για πραγματοποίηση απαλλοτριώσεων) και μεγάλη αναβλητικότητα στην εφαρμογή τους. Τελικώς απαλλοτριώσεις θα πραγματοποιηθούν στο κατώφλι της Μικρασιατικής Καταστροφής αλλά ο απόηχος της πρώτης αγροτικής εξέγερσης του Κιλελέρ θα δώσει δύναμη και πνοή στο αγροτικό κίνημα που θα μεταφέρει συνεχώς δυναμικές πιέσεις στα αστικά πολιτικά σχέδια.

Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα από την επανάσταση του 1821 και έναν αιώνα μετά το κολιγικό σύστημα και το μεσαιωνικό σύστημα της δουλοπαροικίας επικρατούσε με αποτέλεσμα οι μεγάλοι τσιφλικάδες, κυρίως στη Θεσσαλία, να έχουν στα χέρια τους την πλειοψηφία της καλλιεργήσιμης γης. Εκατομμύρια στρέμματα μέχρι και τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών, βρίσκονταν στα χέρια του ελληνικού κράτους και έμεναν ακαλλιέργητα λόγω της ανεπάρκειάς του σε τεχνικά έργα και έργα υποδομών, την ίδια ώρα που τα σιτηρά δεν επαρκούσαν για τις διατροφικές ανάγκες και εισάγονταν –ειδικά μετά τον πόλεμο – σχεδόν αποκλειστικά από την Αμερική. Τα παραγωγικά μέσα ήταν ακόμα σε πρωτόγονο στάδιο με ελάχιστα τσιφλίκια να αξιοποιούν μηχανικά μέσα στην αγροτική παραγωγή. Ο βαθμός των υπολειμμάτων των προκαπιταλιστικών τρόπων παραγωγής, αποτέλεσμα των στρατηγικών επιλογών της ελληνικής αστικής τάξης, επηρέασε αναπόφευκτα και την ταξική πάλη στην Ελλάδα.

Η εξέγερση του Κιλελερ και οι αγώνες της αγροτιάς ήταν το πρώτο δείγμα οργανωμένης πάλης και ουσιαστική τομή για την εξέλιξη των λαϊκών αγώνων. Το πρώτο αυτό δείγμα οργάνωσης, έθεσε τις δομές και τις βάσεις, ειδικά στην περιοχή της Θεσσαλίας, για την πάλη απέναντι στην εκμετάλλευση της αγροτιάς, με αποκορύφωμα αυτής την ΕΑΜική εποποιία. Δεν είναι τυχαίο ότι στη Θεσσαλία αναπτύχθηκαν οι πρώτες ανταρτοομάδες του ΕΛΑΣ και βρισκόταν η μεγαλύτερη δυναμική του ΕΑΜ. Είχε τις βάσεις της στην ιστορία του αγροτικού κινήματος που διεκδίκησε την ανεξαρτησία του από τους τσιφλικάδες και στους αγροτικούς συλλόγους που συστάθηκαν στις αρχές του 20^ου αιώνα. Το σύνθημα που ακούστηκε στη μάχη της Σοδειάς « ούτε σπυρί γης στους κατακτητές», αποτέλεσε την ιστορική συνέχεια της εξέγερσης του Κιλελέρ.

Ο αγώνας των αγροτών του Κιλελέρ αποτελεί σύμβολο για τους αγώνες του λαού που ζωντανεύει σήμερα μέσα από τα αγωνιστικά μπλόκα και τις κινητοποιήσεις της αγροτιάς, μέσα από τις μαζικές απεργίες των εργαζομένων και τις κινητοποιήσεις της νεολαίας για αξιοπρεπή διαβίωση.

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΓΩΝΑΣ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Σήμερα πιάνοντας το νήμα των εξεγέρσεων του χτες είναι κρίσιμο ο εργαζόμενος λαός και η νεολαία να αγωνιστούν μαζικά και οργανωμένα απέναντι στις αντιαγροτικές πολιτικές κυβέρνησης και Ευρωπαϊκής Ένωσης που οδηγούν ένα μεγάλο μέρος της γεωργίας και της κτηνοτροφίας σε σταδιακό αφανισμό. Αυτό αποτυπώνουν τα δικά τους νούμερα και οι δικές τους μετρήσεις: συρρίκνωση-γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και καθοδική συμβολή του γεωργικού τομέα ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Από το 1980 οι αγρότες στην Ελλάδα έχουν μειωθεί κατά 20% περίπου. Η ένταξη της χώρας στην ΕΕ δεν μετέβαλε μονάχα τον αγροτικό πληθυσμό, μετέτρεψε ταυτόχρονα τη χώρα από εξαγωγέα αγροτικών προϊόντων σε εισαγωγέα, ενώ άλλαξε τις σχέσεις εργασίας στη γη αξιοποιώντας τις προσφυγικές ροές ως φτηνή εργατική δύναμη για να αυξήσει την κερδοφορία από την εκμετάλλευση της γης. Όλα αυτά μαζί με τα δάνεια από τις τράπεζες και τα ενωσιακά χρηματοδοτικά πακέτα συνέβαλαν στη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας και τη συγκέντρωσή της, τη μείωση του πληθυσμού της υπαίθρου και της μικρής αγροτικής παραγωγής. Έδωσαν τελικά ένα τεράστιο πλεονέκτημα στο μεγάλο κεφάλαιο που πολλαπλασιάστηκε από τη δυνατότητα εμπορίας.

Η σταδιακή εξαφάνιση της μικρής αγροτιάς με την παράλληλη συγκέντρωση της παραγωγής στα χέρια λίγων και ισχυρών είναι άμεσα συνυφασμένη με την αύξηση της ανταγωνιστικότητας έτσι ώστε να πέφτει το παραγωγικό κόστος και να εξασφαλίζεται με το καλύτερο δυνατό τρόπο η καπιταλιστική κερδοφορία. Η αναθεώρηση της ΚΑΠ για την περίοδο 2021-2027 επιτείνει αυτή την κατεύθυνση. Γι’ αυτό το μεγαλύτερο μέρος των επιδοτήσεων κατευθύνεται στους μεγάλους παραγωγούς, ενώ για τη μικρή αγροτιά λειτουργεί απλά ως ενίσχυση του εισοδήματος που καταληστεύεται και υφαρπάζεται από τις πιέσεις του μεταποιητικού κεφαλαίου και των μεγαλεμπόρων να αγοράζει από τους παραγωγούς όλο και φθηνότερα.

Γιατί δεν είναι οι ίδιοι οι αγρότες πλέον αυτοί που καθορίζουν το κόστος παραγωγής. Αντίθετα, τα δίκτυα εμπορίας, τα τραστ, οι μεγάλοι όμιλοι τροφίμων και τα σούπερ μάρκετ-κολοσσοί είναι αυτά που έχουν το πάνω χέρι. Τους άφησαν να καθορίζουν τι θα παραχθεί, πώς και πόσο, με γνώμονα πάντα την αύξηση των κερδών τους. Τους έδωσαν το ελεύθερο να εξασφαλίζουν την απαραίτητη πρώτη ύλη από όσους τους συμφέρει καλύτερα, διευκολύνοντας την πτωτική τάση των τιμών στα προϊόντα των αγροτών και εκτινάσσοντας τις τιμές στο ράφι. Σταδιακά η μεταβολή στην παραγωγή προϊόντων μεγαλύτερη αξίας, εμφάνισε και τις πρώτες ελλείψεις βασικών διατροφικών προϊόντων, εκτινάσσοντας ακόμα περισσότερο το κόστος απόκτησής τους ειδικά για τα λαϊκά στρώματα των πόλεων.

Τα ενωσιακά επιτελεία από τη μία επεξεργάζονται μοντέλα προσομοιώσεων και διαχείρισης ολοκληρωμένων επισιτιστικών κρίσεων και από την άλλη επιτάσσουν τη μείωση του όγκου παραγωγής βασικών διατροφικών προϊόντων βάσει των περιορισμών και των απαγορεύσεων της ΚΑΠ. Έτσι, σταδιακά με ενωσιακούς κανονισμούς και οδηγίες συρρικνώνουν την παραγωγή φρούτων, λαχανικών και κυρίως κρέατος, μειώνοντας κάτω από το όριο τα επίπεδα διατροφικής επάρκειας. Αντί να επιδιώκεται η κάλυψη των εγχώριων αναγκών, η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται από εισαγωγές αντίστοιχων προϊόντων εντός ή εκτός ΕΕ με αποτέλεσμα τη συνεχή διεύρυνση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου σε αγροτικά προϊόντα που είναι μεγαλύτερο από το σύνολο των αγροτικών επιδοτήσεων της ΕΕ. Για τέτοιες «ενισχύσεις» μιλάμε…

Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο μόνο δίμηνο του 2024 οι εισαγωγές φρούτων και λαχανικών αυξήθηκαν κατά 20,19% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2023. Αυτό, όμως, είναι το πραγματικό πρόσωπο της ΕΕ! Της ΕΕ των «ελεύθερων συναλλαγών» που πριμοδοτεί τις αθρόες εισαγωγές φρούτων και λαχανικών σε εξευτελιστικές τιμές, τα οποία δεν πληρούν τις «απαιτούμενες ποιοτικές προδιαγραφές». Την ίδια στιγμή τα προϊόντα των αγροτοπαραγωγών παραμένουν απούλητα ή δωρίζονται με τιμές κάτω του κόστους. Οι διακηρύξεις περί ποιοτικών τροφίμων, αυστηρών προτύπων και εσωτερικών κανονισμών πάνε περίπατο μπροστά στις μπίζνες και την αύξηση των κερδών…

Το ελληνικό κεφάλαιο και η ελληνική αστική τάξη γυρνάει την πλάτη του στην αγροτιά! Κοιτάει να κάνει πολεμικές μπίζνες με το ΝΑΤΟ και τους ισχυρούς της Δύσης, να επενδύει σε παρασιτικούς τομείς που εγγυώνται το εύκολο και γρήγορο κέρδος, βαφτίζοντας τον τουρισμό «βαριά βιομηχανία» και αφήνοντας ένα από τα πιο παραγωγικά κομμάτια της ελληνικής οικονομία να οδηγείται χρόνια τώρα στην τεχνολογική και παραγωγική υστέρηση, στη έλλειψη καινοτομίας και επένδυσης. Έτσι τυχοδιωκτικά έμαθε να πορεύεται ιστορικά, εξαργυρώνοντας τη γεωπολιτική της θέση και παίζοντας το ρόλο του δυτικού τοποτηρητή στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και των Βαλκανίων.

Την ίδια στιγμή η φτωχή αγροτιά του καθημερινού μόχθου μένει απροστάτευτη από την απουσία μέτρων και έργων πρόληψης στον Daniel και τον Ιανό με τις περιουσίες τους να καταστρέφονται και τις αποζημιώσεις να μην έχουν ακόμη καταβληθεί. Με 700.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης να πνίγονται στη λάσπη και να αχρηστεύονται και την τοπική κοινωνία να αδυνατεί να σταθεί στα πόδια της. Με την κυβέρνηση να αρνείται πεισματικά να λάβει ουσιαστικά μέτρα και αντ’ αυτού να παζαρεύει για ψίχουλα. «Αυτά μπορούσαμε να δώσουμε» λένε... Όταν πρόκειται για το Ζελένσκι ή τους νατοϊκούς δολοφόνους όλο και κάτι περισσεύει. Όταν πρόκειται για τους αγρότες ή άλλα πληττόμενα κοινωνικά στρώματα επανέρχεται η καραμέλα-κοροϊδία του δημοσιονομικού εκτροχιασμού και των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Οι εργαζόμενοι, η νεολαία και όλος ο λαός είμαστε δίπλα στους αγωνιζόμενους αγρότες. Γιατί το αγροτικό ζήτημα είναι ζήτημα κοινωνικό και άμεσα συνδεδεμένο με τη κατοχύρωση υψηλής ποιότητας διατροφής! Με τη διάθεση υγιεινών και φθηνών αγροτοδιατροφικών και κτηνοτροφικών προϊόντων για όλο το λαό.

Στηρίζουμε το μεγάλο αγροτικό συλλαλητήριο που καλείται από τα μπλόκα του θεσσαλικού κάμπου στις 31 Μαρτίου με αποκλεισμό του μνημείου του Κιλελέρ. Εκφράζουμε έμπρακτα τη στήριξη στον αγώνα και τα δίκαια αιτήματά τους. Για να δοθεί αγωνιστική απάντηση στη φιέστα της Κυβέρνηση και των τοπικών αρχών, που έχουν το θράσος να μιλούν εξ ονόματος της αγροτιάς και των αγώνων της την ίδια στιγμή που τους θάβουν πιο βαθιά το λάκκο.

ΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ

ΓΙΑΤΙ ΑΝ ΑΝΑΣΑΝΕΙ Η ΑΓΡΟΤΙΑ ΘΑ ΑΝΑΣΑΝΕΙ ΚΙ Ο ΛΑΟΣ

• Αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος εξαιτίας της μείωσης της παραγωγής που προκάλεσαν οι μεγάλες ζημιές από καιρικά φαινόμενα και ασθένειες, αλλά και οι μεγάλες περικοπές της ΚΑΠ στη βασική και στις συνδεδεμένες σε κάποια προϊόντα.

• Αποζημιώσεις στο 100%, για τις ζημιές σε παραγωγή, αγροτικό κεφάλαιο, μηχανήματα, αποθήκες, πλήρη αποκατάσταση των ζημιών.

• Προστασία από τις φυσικές καταστροφές με υλοποίηση όλων των απαραίτητων αντιπλημμυρικών έργων καθώς και αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει στο 100% την παραγωγή και το κεφάλαιο από όλους τους φυσικούς κινδύνους και νόσους σε όλα τα στάδια της παραγωγής.

• Μείωση του κόστους παραγωγής. Αφορολόγητο πετρέλαιο, πλαφόν στην τιμή του αγροτικού ρεύματος και κατάργηση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, επιδότηση και κατάργηση του ΦΠΑ στα μέσα και εφόδια.

• Φτηνά και ποιοτικά προϊόντα για το λαό με τιμές, που θα ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής, διασφαλίζοντας παράλληλα εισόδημα επιβίωσης και προσιτές τιμές των προϊόντων στη λαϊκή κατανάλωση.

• Πλήρη ισοτιμία δικαιωμάτων στους εργάτες γης, μόνιμους και εποχιακούς. Συλλογικές συμβάσεις εργασίας και αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων στον αγροτοδιατροφικό τομέα.

Αριστερή Συσπείρωση 

Μάρτιος 2024