Στο ίδιο έργο θεατές για ακόμη μία φορά. Οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι, μία πρώην εξολοκλήρου δημόσια υποδομή, δίνει το τελευταίο 24ωρο έναν απολογισμό φρικτής ανεπάρκειας και -δυστυχώς- τραγικής κατάληξης: δεκάδες νεκροί και τραυματίες από σύγκρουση αμαξοστοιχιών στα Τέμπη, μόλις λίγες ώρες μετά από σοβαρή βλάβη και καθυστέρηση άλλης αμαξοστοιχίας στον Παλαιοφάρσαλο.

Είναι ξεκάθαρο ότι η εγκληματική ατομική ευθύνη που βαραίνει τους αρμόδιους υπάλληλους δεν μπορεί να καλύψει το κρατικό έγκλημα. Γιατί είναι κρατικό έγκλημα η ιδιωτικοποίηση στο σωρό, το αρπακτικό ξεπούλημα στο βωμό του κέρδους, η ανεγκέφαλη ρητορική περί «ελάχιστου, ευέλικτου και αποτελεσματικού κράτους», η οποία τελικά καταλήγει στην υποβάθμιση του δικτύου, των απαιτούμενων ελέγχων και της συντήρησης των υποδομών. Και όλα αυτά για να κερδίζει το κεφάλαιο και να χάνονται ανθρώπινες ζωές.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η κρατική αμέλεια επιχειρεί να κρυφτεί πίσω από την ατομική ευθύνη, να ξεπλυθεί στην καταδίκη των μελών του πληρώματος και της ιδιοκτήτριας εταιρίας. Το ίδιο έργο παίχτηκε και με το φλεγόμενο MS Norman Atlantic στην Αδριατική θάλασσα τον Δεκέμβριο του 2014, αλλά και τον Φεβρουάριο του 2022 με το Euroferry Olympia του ομίλου Grimaldi, στα χέρια του οποίου πέρασε επτά μόλις μήνες μετά ο Οργανισμός Λιμένος Ηγουμενίτσας. 11 νεκροί και άλλοι τόσοι αγννοούμενοι δεν ήταν αρκετοί για να λειτουργήσουν αποτρεπτικά και να μην παραχωρήσουν το λιμάνι στον όμιλο-δολοφόνο. Αυτό ακριβώς είναι το εγκληματικό προσωπείο της κρατικής αμέλειας, του ξεπουλήματος, της λαμογιάς και της μάσας και φέρει ακέραια την ευθύνη για κάθε τέτοια τραγική κατάληξη.

Γιατί είναι έγκλημα να καθιστάς τις μεταφορές πεδίο καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και κερδοφορίας, ενώ είναι ευθύνη του κράτους απέναντι στους πολίτες του. Γιατί οι εταιρίες αυτές λειτουργούν με γνώμονα το κέρδος και το κόστος, την πίεση για αποτελέσματα και επίτευξη μετρήσιμων στόχων, μπροστά στα οποία τα συστήματα ασφαλείας και η βελτίωση της ποιότητας των υποδομών και των μεταφορών είναι ψιλά γράμματα. Η ατομική ευθύνη έρχεται, λοιπόν, μετά και προκύπτει από την αρπακτική τάση του κεφαλαίου να προσκολλάται στα σημεία που θα του εξασφαλίσουν εύκολο και γρήγορος κέρδος σε βάρος της ασφάλειας των επιβατών και του προσωπικού.

Οι ευθύνες είναι κατηγορηματικές. Και δεν μπορούν να κρυφτούν με καμία θριαμβολογία περί «τηλεδιοίκησης» των σιδηροδρόμων, ενός ανύπαρκτου συστήματος (σύμφωνα με τις καταγγελίες των εργαζομένων) που επρόκειτο να εγκαινιάσει ο Μητσοτάκης σήμερα από τη Θεσσαλονίκη, με καμία θριαμβολογία της εταιρίας για «δρομολογια 3,5 ωρών Αθήνα-Θεσσαλονίκη» που δήθεν έφερε η ιδιωτικοποίηση. Η ευθύνη βαραίνει ακέραια την ΕΕ και τους πρόθυμους υπηρέτες των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας. Βαραίνει ακέραια την κυβερνητική σκυταλοδρομία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ, που σταδιακά πλην σταθερά παρέδωσαν το σιδηροδρομικό δίκτυο στην αρπάγη των ιδιωτικών συμφερόντων. Με την τελική πράξη να υπογράφεται μάλιστα από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2017 και τη μεταβίβαση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην ιταλικών συμφερόντων Ferrovie dello Stato Italiane Group, κα τη νέα κυβέρνηση ΝΔ να ενισχύει αυτό το πλαίσιο με ακόμη μεγαλύτερη πριμοδότηση των εργολαβιών στην όποια εναπομείνασα κρατική ευθύνη συντήρησης του δικτύου.

Τα μόνα πράγματα για τα οποία έχει να καυχιέται λοιπόν η «επενδυτική αναβάθμιση» όλων αυτών των χρόνων είναι: η υποστελέχωση του ΟΣΕ, η πρόσληψη φθηνών εργολαβικών υπαλλήλων και το κλείσιμο ολόκληρων γραμμών (βλ. Δράμα-Αλεξανδρούπολη). Ταυτόχρονα η κακοσυντήρηση με μηδαμινούς ελέγχους και απαιτήσεις λογοδοσίας από πλευράς κράτους, που έχουν ως αποτέλεσμα διαρκείς καθυστερήσεις τόσο στη γραμμή Αθήνας-Θεσσαλονίκης όσο και στο επαρχιακό δίκτυο αλλά και επαναλαμβανόμενη κατάρρευση μπροστά σε κάθε φυσική και ανθρωπογενή πρόκληση. Και φυσικά, η εταιρία υπάρχει μόνο για να εισπράττει τα ακριβότερα πλέον εισιτήρια, άφαντη σε κάθε βλάβη, από τον χιονιά του '22 και τον πολύωρο αποκλεισμό των επιβατών της χωρίς αποζημίωση μέχρι τον Ιούλιο του ίδιου έτους και τις πολύωρες καθυστερήσεις μέσα στον καύσωνα. Η χθεσινή τραγωδία είναι και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, με την εταιρία να αποποιείται τις ευθύνες της εκδίδοντας ώρες μετά το συμβάν δημοσιογραφικού τύπου ανακοινώσεις.

Οι μεταφορές είναι πεδίο υψηλής επικινδυνότητας και απαιτείται υψηλή και εξειδικευμένη εκπαίδευση, υψηλός αυτοματισμός, ποιότητα στα μέσα και τις υποδομές, στοιχεία τα οποία είναι ξένα και αντίθετα στον τρόπο με τον οποίον λειτουργούν οι εργολαβίες, τον πλήρη δηλαδή κανιβαλισμό μπροστά στο βωμό του κέρδους. Γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι σε προηγμένα καπιταλιστικά κράτη οι εταιρίες σιδηροδρόμων είναι από τις μεγαλύτερες αν όχι η μεγαλύτερη δημόσια επιχείρηση υπό κρατικό έλεγχο. Πρέπει να σημειώσουμε βέβαια ότι δημόσια επιχείρηση σιδηροδρόμων δεν σημαίνει αυτόματα ποιοτικό δίκτυο και ασφαλείς μεταφορές. Απαιτείται ταυτόχρονα σχέδιο για την ασφάλεια με στόχο τον μηδενισμό της πιθανότητας εμφάνισης ατυχήματος αλλά και κατάλληλη χρηματοδότηση για να επιτευχθεί ο στόχος, κάτι που το κεφάλαιο και h αγοραία φύση του δεν πρόκειται ποτέ να ιεραρχήσουν. Απαιτείται αυστηρός έλεγχος και αξιολόγηση των υποδομών, των αμαξοστοιχιών και των μέσων και διαρκής εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων στις μεταφορές, από τους μηχανοδηγούς μέχρι τους ελεγκτές.

Η αλήθεια είναι ότι σήμερα η εξέλιξη της τεχνολογίας δίνει τη δυνατότητα να υπάρχουν συστήματα ελέγχου και δικλείδες ασφαλείας που να μην επιτρέπουν ή να προλαβαίνουν ανθρώπινα λάθη, έτσι ώστε να μην οδηγούν σε τραγική κατάληξη. Ωστόσο άλλο τόσο αλήθεια είναι ότι η εγκληματική ευθύνη της αφασίας, του «έλα μωρέ», της συνήθειας, της αδιαφορίας και της ανθρωποφαγίας είναι πάντα πολύ ισχυρά και απαιτούν πάλη και οριοθέτηση μέσα στο χώρο εργασίας.

ΑΥΤΗ Η ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΕΝ ΔΙΟΡΘΩΝΕΤΑΙ, ΜΟΝΟ ΑΝΑΤΡΕΠΕΤΑΙ.

Οι εργαζόμενοι και ο πληττόμενος λαός είναι οι μόνοι που μπορούν να βάλουν ανάχωμα στη δολοφονική μηχανή Κυβερνήσεων, ΕΕ και Κεφαλαίου. Με τη συσπείρωση, την οργάνωση και την κινητοποίηση μέσα από τα μαζικά αντιπροσωπευτικά τους σωματεία και το συντονισμό τους στο δρόμο, με τοπική και πανελλαδική μαχητική διεκδίκηση, να επιβάλουν ότι θα μπει τέλος στην πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων που λογίζει την ανθρώπινη ζωή ως κόστος. Ο λαός να μην πληρώσει με τη ζωή του το λογαριασμό για συγκοινωνίες και μεταφορές που λυμαίνονται οι κάθε λογής ιδιωτικοί όμιλοι για να αυξήσουν τα πλούτη τους. Να παλέψουν για σύγχρονες υποδομές που να εστιάζουν στην ασφάλεια, την ταχύτητα και την ποιότητα και όχι στις εργολαβίες, το αρπακτικό ξεπούλημα, την εξυπηρέτηση οικονομικών συμφερόντων και τη διαπλοκή.

• Άμεση αποζημίωση όλων των πληγέντων και των οικογενειών των θυμάτων από την εταιρεία.
• Κρατικοποίηση του σιδηροδρομικού και συγκοινωνιακού δικτύου της χώρας. Έλεγχος, συντήρηση κι αναβάθμισή του. Επαρκής στελέχωση κι εκπαίδευση του προσωπικού.
• Σύγχρονες, ασφαλείς, ποιοτικές, φθηνές συγκοινωνίες για όλο το λαό.

Αριστερή Συσπείρωση
01-Μαρ-2023